Dobiegły końca prace zespołu do opracowania zmian w standardach kształcenia przygotowujących do wykonywania zawodu lekarza dentysty. Prof. Tomasz Konopka opowiada o zmianach jakie czekają studentów WL-S.

Rok temu KRAUM powołało międzyuczelniany zespół do opracowania zmian w standardach kształcenia przygotowujących do wykonywania zawodu lekarza dentysty. Przewodniczył mu prof. Tomasz Konopka, prodziekan ds. kształcenia na kierunku lekarsko-dentystycznym. O tym jak przebiegały prace zespołu, co udało się wypracować i jakie zmiany czekają na studentów WL-S, opowiada prof. Tomasz Konopka.
Zespół do opracowania zmian w standardach kształcenia przyszłych stomatologów został powołany przez Kolegium Rektorów Akademickich Uczelni Medycznych na wniosek dziekana WL-S prof. Marcina Mikulewicza oraz prof. Tomasza Konopki prodziekana ds. kształcenia na kierunku lekarsko-dentystycznym. W trakcie przygotowywania się do wizyty PAKI dostrzeżono potrzebę pewnych zmian w obszarze nauczania na kierunku lekarsko-dentystycznym.
— Inicjatywę podjęliśmy po zapoznaniu się z aktualnymi standardami kształcenia na kierunku lekarsko-dentystycznym, które dokładnie analizowaliśmy po objęciu obowiązków dziekańskich – tłumaczy prof. Tomasz Konopka. — Stwierdziliśmy, że standardy te w pewnych obszarach nie odzwierciedlają niezwykle dynamicznego postępu we wszystkich klinicznych specjalizacjach stomatologicznych.
Dziekani WL-S zauważyli, że dydaktyka potrzebuje uporządkowania i nowych impulsów prorozwojowych. Celem prac zespołu było przyjęcie wspólnej międzyuczelnianej propozycji zmian w standardach np. w kierunku zmniejszenie efektów z nauk prawno-organizacyjnych, zwiększenie z obszaru przedklinicznego, dodanie efektów dotyczących onkologii ogólnej i głowy i szyi.
— Pierwszy raz podczas konferencji dziekanów w Nałęczowie zaprezentowałem podwaliny pod te zmiany. Przeanalizowałem europejskie programy studiów stomatologicznych, wybierając z nich pewne modele edukacyjne. Te modele stanowiły dla nas punkt wyjścia w którą stronę chcielibyśmy dalej pokierować nasze prace. Chodziło nam między innymi o poszerzenie części stomatologicznych zajęć przedklinicznych odbywanych w warunkach symulacji medycznej, ponieważ porównując standardy europejskie z naszymi wyraźnie widać różnice w liczbie godzin i punktów ECTS. W modelach tych zauważalne jest odchodzenie od nauczania przedmiotowego na korzyść modułowego i są takie uczelnie, które zamiast 80 przedmiotów mają 17 modułów, łącznie z modułem naukowym na kilku latach studiów. W ostatniej dekadzie w Polsce poprawiła się sytuacja dzięki stworzeniu centrów symulacji medycznej i w większości uczelni dotyczyło również stomatologii, to i tak obszar ten nie był dowartościowany i nie obejmował wszystkich specjalizacji stomatologicznych – wyjaśnia prof. Konopka.

— Kolejnym punktem, który wymagał zmiany, było zapisanie w efektach wiedzy i umiejętności kwestii, które są wyrazem klinicznego postępu w stomatologii i powoli stają się codziennością w pracy lekarza dentysty. Mowa tu na przykład o stomatologii cyfrowej czy wykorzystania laserów stomatologicznych. W drodze nieraz burzliwych dyskusji dokonaliśmy w ramach prac tej komisji kompromisowych zmian efektów kształcenia i prace zakończyły się na początku listopada. Wtedy też wysłaliśmy propozycję standardu do MEiN i KRAUM. Jednocześnie późną jesienią ze strony Ministerstwa Zdrowia pojawiła się propozycja zmian standardów na kierunku lekarskim i kierunku lekarsko-dentystycznym pod kątem dalszego upraktycznienia obu kierunków. To MZ powołało komisję ds. zmian standardów na kierunku lekarskim i również lekarsko-dentystycznym. W związku z tym, że my już mieliśmy to przepracowane, stałem się także członkiem komisji ministerialnej, która procedowała dalsze zmiany – wyjaśnia.

— Studia stomatologiczne są w istocie bardzo praktyczne, mamy w tej chwili około 60% czasu i punktów ECTS na zajęcia stomatologiczne, na V roku są to tak naprawdę same zajęcia kliniczne przy pacjencie. Tego nie zmienialiśmy. Uważaliśmy, że ta proporcja 1/3 część ogólnomedyczna i 2/3 części stomatologicznej są zgodne z europejskimi standardami. Ministerstwo zaproponowało zmniejszenia czasu poświęcanego na nauki morfologiczne i naukowe podstawy medycyny i przeznaczenie go na zajęcia praktyczne. — Natomiast, muszę tu podkreślić, w trakcie prac zespołu ministerialnego pojawiła się ciekawa koncepcja zwiększenia efektów wiedzy i umiejętności w zakresie profesjonalnej komunikacji lekarskiej, czego gorącym orędownikiem był Prorektor ds. Dydaktyki UM w Lublinie prof. Kamil Torres. Z przyjemnością uczestniczyłem w pracach również tej grupy, bowiem zapisano tam wiele ciekawych i nowatorskich rozwiązań. Również w naszym standardzie poszerzyliśmy te zagadnienia w zakresie wiedzy w naukach behawioralnych na pierwszych latach studiów oraz umiejętności za zajęciach klinicznych – mówi profesor.

— Styczeń i luty były jeszcze miesiącami naszej wytężonej pracy. Ostatecznie końcem lutego udało się finalnie poprawić standard na kierunku WL-S zgodnie z zaleceniami MZ. Nasze prace dobiegły końca, a teraz jej efektom będzie przyglądać się Ministerstwo. Mamy zapewnienie ze strony MZ, że te standardy kształcenia wejdą w życie od 1 października 2023 r. Pozostaje jeszcze otwarta kwestia, czy zostanie utrzymany staż podyplomowy – tłumaczy.

— W naszym poprawionym standardzie to Uczelnia będzie tworzyła przedmioty lub moduły na podstawie przedłożonych efektów kształcenia. Stwarza to doprawdy nowe możliwości edukacyjne, tworzenia awangardowych programów kształcenia uwzględniających specyfikę uczelni. Daje to możliwość zrewidowania nieraz nieco zastałej konstrukcji dydaktycznej- np. powtarzania pewnych przedmiotów licealnych, czy likwidacji przedmiotów, dla których nie ma efektów. Z drugiej strony można tworzyć wielospecjalistyczne moduły edukacyjne sprofilowane na stomatologię, pod warunkiem oczywiście posiadania odpowiedniej kadry, która będzie się chciała temu poświęcić. Ale nadchodzi czas na wizjonerów edukacyjnych, którzy przez mądre programy kształcenia będą ściągali na uczelnię najbardziej zdolną i ambitną młodzież i chcę wierzyć, że ta propozycja zmian w standardach nauczania daje taką możliwość – kończy prof. Konopka.

Nowy standard to przede wszystkim:
· Europejskie proporcje części stomatologicznej/pozastomatologicznej
· Odejście od skrajnego modelu przedmiotowego
· Zwiększenie liczby godzin w przedklinicznym kształceniu stomatologicznym
· Wprowadzenie efektów w zakresie wiedzy dotyczących postępu współczesnej stomatologii
· Zwiększenie liczby procedur klinicznych wykonywanych całkowicie samodzielnie przez studenta
· Uwspółcześnienie efektów wiedzy i umiejętności w zakresie komunikacji
· Ograniczenie efektów w grupie zajęć prawno-organizacyjnych
· Wprowadzenie efektów wiedzy i umiejętności w zakresie onkologii ogólnej i stomatologicznej.